1. Japonya: Toplumsal Ahenk ve Bütüncül Eğitim

Japonya Eğitim Bakanlığı (MEXT), müfredatını şu temeller üzerine inşa eder:

• “Whole-person education” (kişinin bütüncül gelişimi)
• Toplumsal uyum, çalışma disiplini, sorumluluk bilinci
• Ders saatlerinin azaltılıp etkinliğin artırılması
• Değer temelli yaşam becerileri

Bu model Türkiye açısından iki yönde değerlidir:

1.     Değer odaklı yapı → Maarif Modeliyle uyuyor.

2.     Zihinsel-disipliner yaklaşım → Türk kültüründeki irfan geleneğiyle örtüşüyor.

Kaynak: MEXT Curriculum Guidelines 2020.

2. Güney Kore: Bilimsel Yaklaşım, Dijitalleşme ve Rekabet Gücü

Güney Kore’nin 2015 sonrası eğitim reformları üç noktaya odaklandı:

• STEM ağırlıklı müfredat
• Dijital okuryazarlık
• Problem çözme ve inovasyon kültürü

Türkiye’nin büyüyen teknoloji ekosistemi, TEKNOFEST kuşağı ve dijital eğitim yatırımları bu yapıyla güçlü bir paralellik oluşturuyor.

Kaynak: Korean Ministry of Education – National Curriculum Framework.

3. İngiltere: Müfredatın Esnekleştirilmesi ve Okul Özerkliği

İngiltere 2014 Müfredat Reformu şunu vurguladı:

• Okul özerkliği
• Öğretmen inisiyatifi
• Ölçme-değerlendirme çeşitliliği
• Çekirdek derslerin güçlendirilmesi

Türkiye’de okulların yönetimsel esnekliği henüz sınırlı olsa da Atölye çalışmaları, okul projeleri, performansa dayalı kazanım ölçümleri İngiltere modeliyle benzer bir dönüşüme işaret ediyor.

Kaynak: Department for Education (DFE) – National Curriculum.

4. Türkiye’de Evrensel Bilgi – Yerli Kültür Dengesi

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli müfredatı şu üç denge üzerine kurulmuştur:

1. Evrensel Bilgi:

• Bilimsel gerçeklik
• Matematiksel ve analitik yeterlik
• Dijital okuryazarlık
• Eleştirel düşünme

2. Yerli–Kültürel Zemin:

• Türk medeniyeti birikimi
• Dil, tarih, edebiyat bütünlüğü
• Ahlak ve değer eğitimi

3. Yetkinlik Temelli Öğrenme:

• Öğrenme çıktıları
• Performans göstergeleri
• Uygulamalı etkinlik temelli öğretim
• Yaşam becerileri

Bu model, dünyaya kapalı bir yerli sistem değil; evrensel olanı yerli kültürle harmanlayan hibrit bir eğitim yaklaşımıdır.

5. Balkanlar–Kafkasya Ekseninde Müfredat Uyumlaştırma Potansiyeli

Türkiye’nin etkilediği coğrafyalarda (Arnavutluk, Bosna Hersek, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Özbekistan vb diğer ülkeler):

• Türkçe eğitimi
• Ortak tarih anlatıları
• Mesleki eğitim köprü programları
• Dijital müfredat içerikleri

giderek artmaktadır.

Türkiye, Balkanlar/Kafkasya–Orta Asya ekseninde ortak müfredat modülleri geliştirebilecek kapasiteye sahiptir.

Bu; kültürel bağları güçlendirirken bölgesel rekabet gücünü de artıracaktır.

Gelecek Salı Günü Ne Konuşacağız? Yazı V – Ön Bakış

Okul–Aile–Toplum Üçgeni: Öğrenmenin Sosyal Yapısı
OECD sosyal eşitsizlik raporlarına dayalı analizler
Orta Doğu ve Afrika’da toplum temelli eğitim modelleri

Dr. Oğuz Poyrazoğlu
Gazi Üniv. Öğr. Üyesi
Gazete Ankara Dijital Haber Portalı – Köşe Yazarı
Kurucu ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
opoyrazoglu@gazeteankara.com.tr