ANKARA- MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin Türkiye–Rusya–Çin (TRÇ) ittifakı önerisine dair yazı dizisinin üçüncü bölümünde, Ankara’nın dış politikasına “çok yönlü ve çok boyutlu” bir çerçeve çiziliyor. Bahçeli, Türkiye’nin bölgesel ve küresel projelerde uygulayıcı değil, “kendi özgün projelerinin senaristi, yönetmeni ve başrol oyuncusu” olması gerektiğini belirterek; barış ve istikrar merkezli, kurumsallaşmış iş birliği mekanizmalarının güçlendirilmesini savunuyor.

Çerçeve ve kapsam: Askeri blok değil, fonksiyonel ortaklık

TRÇ önerisi;

• Enerji ve lojistik entegrasyonu,
• Yerel para ile ticaret ve finansal eşgüdüm,
• Ortak Ar-Ge/üretim ve teknoloji iş birlikleri,
• Üçlü istişare mekanizmalarıyla kriz diplomasisi
  gibi alanlarda derinleşmeyi hedefleyen sivil-ekonomik bir ortaklık olarak tarif ediliyor. Yaklaşım, mevcut ittifaklarla (özellikle NATO) çatışmayan, tamamlayıcı bir çizgiye yerleştiriliyor.

“Türk Kuşağı” ve 2053 ufku

Türk Devletleri Teşkilatı ve “Türk Dünyası 2040 Vizyonu”na atıfla Bahçeli, “Türk Kuşağı” stratejisinin ortak tarih, dil ve değerler etrafında derin bağlar kurarak bölgesel/küresel barışa katkı sağlayacağını, 2053 perspektifinde Türkiye’yi “sözü dinlenen, dostluğu aranan” bir küresel aktör konumuna taşıyabileceğini ifade ediyor.

ABD, NATO ve çok yönlü diplomasi

Bahçeli, ABD ile ilişkilerde eşitlik ve karşılıklılık ilkesini öne çıkarırken; Avrasya merkezli çok boyutlu politikanın NATO üyeliğiyle bağdaşır bir esneklik sunduğunu belirtiyor. Bu çerçevede TRÇ, Türkiye’nin dengeleyici ve tamamlayıcı dış politika araç setinde yerini alıyor.

BRICS ve ŞİÖ bağlamı

Küresel ekonomik ağırlığın Asya-Pasifik’e kaydığına dikkat çeken değerlendirmelerde, BRICS ve Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) gibi platformların Türkiye’ye ekonomik ve siyasi çeşitlenme imkânı sunduğu; bunun “Batı’dan kopuş” değil, Doğu-Batı arasında işlevsel denge kurma stratejisinin parçası olduğu vurgulanıyor. Bu bağlamda Bahçeli, genel çerçeveyi şu sözlerle somutlaştırıyor: “Türkiye, başkalarının ortaya koyduğu bölgesel ve küresel projelerin uygulayıcısı değil; kendi özgün projelerinin senaristi, yönetmeni ve başrol oyuncusu olmalıdır.” Böylece TRÇ’nin Türkiye merkezli ve katmanlı ortaklık anlayışının politik-stratejik dayanağı açıkça ortaya konuyor.

Kaynak ve tam metin: Yazı dizisinin üçüncü bölümünün tamamını Türkgün’de okuyabilirsiniz.

E-posta: opoyrazoglu@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32 

Dr. Oğuz POYRAZOĞLU

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı POLİTİKA