Yeni Dönemin Eşiğinde: Stratejik Bağımsızlık ve Teknolojik Egemenlik

Küresel ticaretin kırılganlaştığı, teknolojik rekabetin tırmandığı ve enerji krizlerinin derinleştiği 21. yüzyılın ilk çeyreği, Türkiye’yi daha dirençli, daha rekabetçi ve teknolojide bağımsız bir geleceğe taşıma kararlılığı doğurdu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde hazırlanan “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi”, bu kararlılığın sistematik ve bütüncül yol haritası niteliğinde.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bakan Mehmet Fatih Kacır’ın vizyonuyla şekillenen belge, “Türkiye Yüzyılı” hedeflerini somut stratejilere dönüştürüyor: Yüksek teknoloji, dijital ekonomi, yeşil dönüşüm, küresel entegrasyon ve yapısal dönüşüm olmak üzere beş ana amaç, 20 makro hedef, 100 strateji ve 37 öncelikli programla Türkiye'nin sanayi ve teknoloji kaderini yeniden yazıyor.

Yüksek Teknolojide Atılım: Savunmadan Çipe, Uzaydan Sağlığa

2030 stratejisinin en kritik ekseni, Türkiye'nin dışa bağımlılığını azaltarak yüksek teknolojili ürün ihracatını 30 milyar dolara çıkarmak. Bu kapsamda:

Ulusal Çip Konsorsiyumu, çip üretiminin tüm süreçlerinin Türkiye’de gerçekleşmesini hedefliyor.

Yapay Zekâ Süperbilgisayar Programı, Türkiye’yi veri işleme kapasitesinde bölgesel lider yapma yolunda.

Milli Uydu Şirketi ve Uzay Teknoparkı, uzay teknolojilerinde yerli ekosistemi pekiştiriyor.

Biyoteknoloji Üretim Programı ile yerli ilaç ve tıbbi cihaz kapasitesinin artırılması planlanıyor.

Milli Muharip Uçak KAAN ve Çelik Kubbe gibi projelerle savunma sanayiindeki başarı sivil alana yayılacak.

Tüm bu hamleler, sadece bir üretim planlaması değil; aynı zamanda jeopolitik sorumluluk ve bölgesel bilimsel liderlik hedefi olarak değerlendiriliyor.

Dijital Ekonomi ve Girişimcilik: 100 Milyar Dolarlık Turcorn Hedefi

2030 yılında Türkiye’de 100 bin teknoloji girişimi ve toplam 100 milyar dolar değerinde Turcorn hedefleniyor. Girişimcilik ekosistemi için:

Girişim Sermayesi Fonları 20 milyar dolar düzeyine çıkartılacak.

GO Girişim Ofisleri, yenilikçi iş fikirlerine destek sağlayacak.

Terminal İstanbul, dijital girişimcilikte global çekim merkezi olacak.

Ayrıca Türkiye, Dijital Türk lirası, blokzincir teknolojileri, açık kaynak yazılımlar, bulut bilişim ve siber güvenlik gibi alanlarda da stratejik yatırımlarla yerli dijital çözümlerle küresel rekabette öncü olmayı hedefliyor.

Yeşil ve Sürdürülebilir Dönüşüm: Sanayi, İklim ve Enerji Uyumu

2030 Stratejisi, Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum çerçevesinde:

Sanayinin karbon ayak izinin düşürülmesi,

Yeşil hidrojen, güneş ve rüzgâr enerjisi, nükleer teknoloji gibi alanlarda yerlileşme,

Nükleer Teknopark ve Yenilenebilir Enerji Teknolojileri ile enerji bağımsızlığı hedefleniyor.

Ayrıca gri su geri kazanımı, sıfır atık sistemleri, atık yönetimi ve ikincil hammadde kullanımı, sürdürülebilir sanayi için stratejik öncelikler arasında.

Küresel Entegrasyon: Ticaret Koridorları ve Bilim Diplomasisi

Stratejinin küresel ayağında Türkiye:

El-Faw (Irak) – Zengezur (Azerbaycan) ticaret koridorları ile Avrasya’nın lojistik merkezlerinden biri olacak.

Türk Devletleri Araştırma Alanı ve İslam Ülkeleri Bilim Ağı ile bölgesel bilimsel liderlik rolünü üstlenecek.

Ceyhan Petrokimya Endüstri Bölgesi ve Mega Endüstriyel Parklar, bölgesel üretim üssü olma misyonunu taşıyacak.

KOBİ’ler, Kadınlar, Gençler: Toplumsal Dönüşümün Temel Taşları

Belge, sanayileşmeyi yalnızca büyük işletmelere değil, KOBİ’lere, kadınlara, gençlere ve yerel girişimcilere de taşıyor:

Kapasite Geliştirme Destek Programı, küçük işletmelerin ölçek büyütmesini teşvik ediyor.

Sanayi ve Teknoloji Kolejleri, nitelikli iş gücünü destekleyecek eğitim modelleri sunuyor.

İstihdamı Koruma Programı ile emek yoğun sektörlerde istihdam destekleniyor.

Sonuç: Bu Strateji Bir Yol Haritası Değil, Ulusal Çağrıdır

2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi, Türkiye’nin bilim, teknoloji ve üretim alanında küresel liderlik iddiasını somut adımlarla hayata geçirmeyi amaçlıyor. Kamu, özel sektör, akademi ve STK’ların bu sürece katılımı, Millî Teknoloji Hamlesi’nin başarısının temel şartı olarak ortaya konuluyor.

Kaynak: T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi Belgesi (Mart 2025)

Haber Editörü: Hasan Mutlu
Web: www.gazeteankara.com.tr
“Türkiye’nin kalbi Ankara’nın sesi”
E-Posta: bilgi@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32
Yayıncı Kurum: Gazete Ankara Dijital Haber Portalı – Bilim ve Teknoloji Haberleri Servisi