Küresel Yaklaşım: Eğitimden İstihdama Uzanan Bir Zincir

Malezya’da Universiti Kebangsaan Malaysia öncülüğünde gerçekleştirilen ve Sustainability dergisinde yayımlanan “A Global Program-Educational-Objectives Comparative Study for Malaysian Electrical and Electronic Engineering Graduates” başlıklı çalışma, küresel mühendislik eğitimi vizyonuna ışık tutuyor.

Araştırmada, Amerika, İngiltere, Avustralya-Yeni Zelanda ve Asya’daki 50’ye yakın üniversitenin Elektrik-Elektronik Mühendisliği programları incelendi. Amaç; farklı ülkelerdeki mühendislik eğitim hedeflerinin, mezun yeterlilikleri üzerindeki etkisini ölçmekti. Bulgular, modern mühendislik eğitiminin artık salt teknik becerilere değil, insani, etik ve girişimcilik temelli yeterliliklere odaklanması gerektiğini ortaya koyuyor.

Malezya Modeli: Sekiz Temel Yeterlilik Üzerine Kurulu Bir Sistem

Malezya Mühendislik Akreditasyon Konseyi (EAC) tarafından tanımlanan sekiz temel yeterlilik alanı, mezunların sadece iyi mühendis değil, iyi yurttaş ve lider bireyler olarak yetişmesini hedefliyor.
Bu çerçevede öğrencilerin kazanması beklenen yeterlilikler şunlardır:

1.     Bilgi (Knowledge) – Matematik, mühendislik ve fen bilimleri alanındaki teorik bilgiye hâkimiyet.

2.     Uygulamalı Beceriler (Practical Skills) – Laboratuvar, simülasyon ve saha uygulamalarında teknik beceri geliştirme.

3.     Sosyal Beceriler ve Sorumluluklar (Social Skills and Responsibilities) – Toplum yararına mühendislik çözümleri geliştirme bilinci.

4.     Değerler, Tutum ve Profesyonellik (Values, Attitudes, and Professionalism) – Mesleki etik, dürüstlük ve sorumluluk anlayışı.

5.     İletişim, Liderlik ve Takım Çalışması (Communication, Leadership, and Team Skills) – Çok disiplinli ortamlarda etkili iletişim ve takım liderliği.

6.     Problem Çözme ve Bilimsel Beceriler (Problem-Solving and Scientific Skills) – Analitik düşünme, veri yorumlama ve inovatif çözüm üretme.

7.     Bilgi Yönetimi ve Yaşam Boyu Öğrenme (Information Management and Lifelong Learning Skills) – Dijital okuryazarlık ve sürekli mesleki gelişim.

8.     Yönetimsel ve Girişimcilik Becerileri (Managerial and Entrepreneurial Skills) – Proje yönetimi, yenilikçilik ve girişimcilik kültürü.

Bu sistem, yalnızca mühendislik fakültelerinin değil; sanayi, kamu ve akademi arasındaki etkileşimi güçlendiren bir kalite kültürünü de teşvik ediyor.

Eğitimden Ekonomiye: Sanayi ve Toplum İçin Yeni Ufuklar

Araştırma, mühendislik mezunlarının teknik yeterliliğin ötesinde; sürdürülebilir kalkınmaya, toplumsal refaha ve teknolojik yeniliğe katkı sağlayacak donanıma sahip olmaları gerektiğini vurguluyor.
Bu yönüyle Malezya modeli, yalnızca eğitim kurumları için değil, istihdam piyasası, kamu kurumları ve özel sektör için de bir yol haritası niteliği taşıyor.

Üniversiteler; sanayi danışma kurulları, mezun izleme sistemleri ve işveren anketleri gibi mekanizmalarla sürekli geri bildirim alıyor. Böylece müfredatlar, endüstrinin güncel ihtiyaçlarıyla uyumlu hâle getiriliyor.

Ulusal Bağlam: Türkiye İçin Çıkarımlar ve Fırsatlar

Türkiye’de Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (MÜDEK) tarafından yürütülen süreçler, Malezya modeline benzer şekilde “çıktı odaklı eğitim” anlayışını benimsiyor.

Ancak, araştırma Türkiye açısından şu üç stratejik alana dikkat çekiyor:

• Etik ve profesyonellik ilkelerinin uygulamada güçlendirilmesi,
• Disiplinlerarası işbirliği ve liderlik becerilerinin artırılması,
• Yaşam boyu öğrenme ve girişimcilik farkındalığının sistematik olarak desteklenmesi.

Gazi Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) gibi köklü kurumların bu yaklaşımı benimsemesi, Türk mühendislik eğitiminin uluslararası rekabet gücünü artırma potansiyeline sahip.

Sürdürülebilirlik ve Yenilik: 21. Yüzyılın Mühendisi

Malezya modeli, mühendisliği yalnızca üretim veya tasarım disiplini olarak değil; etik, sosyal, çevresel ve ekonomik boyutlarıyla bütünleşik bir yaşam pratiği olarak konumlandırıyor.
Bu yaklaşım, Türkiye’nin “Milli Teknoloji Hamlesi”, “Yeşil Dönüşüm” ve “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları” ile de örtüşüyor.

Yeni nesil mühendis artık yalnızca bir teknisyen değil; İnovasyonun, etik bilincin ve toplumsal sorumluluğun taşıyıcısı konumunda.

Kaynak: Ab-Rahman, M.S. et al. A Global Program-Educational-Objectives Comparative Study for Malaysian Electrical and Electronic Engineering Graduates, Sustainability, 2022, 14(1280). DOI: 10.3390/su14031280

Haber Editörü: Dr. Oğuz Poyrazoğlu
E-posta: opoyrazoglu@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32

Dr. Oğuz POYRAZOĞLU

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı EĞİTİM