İmalat Mühendisliği, Ekonomik Büyümenin Motoru Oldu: Endüstri 4.0 ile Yeni Bir Dönem Başlıyor
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi’nde Çiğdem Çiçek ve Dr. Oğuz Poyrazoğlu’nun ortak çalışması, imalat mühendisliğinin ekonomik büyüme, verimlilik ve sürdürülebilirlik üzerindeki kritik rolünü ortaya koydu. Araştırma, dijital dönüşüm ve Endüstri 4.0 teknolojilerinin Türkiye’nin üretim gücünü yeniden tanımladığını gösteriyor.
Dijital Dönüşümle Yeni Bir Üretim Paradigması
Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji’de yayımlanan araştırma, imalat mühendisliğinin yalnızca sanayi üretiminin değil, ekonomik büyümenin de omurgasını oluşturduğunu ortaya koyuyor.
Makale, Endüstri 4.0 kavramı altında yer alan akıllı fabrikalar, yapay zekâ, nesnelerin interneti (IoT), dijital ikiz ve büyük veri analitiği gibi teknolojilerin üretim süreçlerinde maliyetleri düşürürken verimliliği artırdığını, enerji kullanımını optimize ettiğini ve çevresel sürdürülebilirliği güçlendirdiğini vurguluyor.
Ekonomik Büyümede İmalatın Belirleyici Rolü
Çalışmada, 2016–2023 dönemine ait Türkiye imalat sektörüne ilişkin veriler incelenerek, üretim kapasitesinin gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkileri değerlendirildi.
Bulgular, Covid-19 sonrası toparlanma sürecinde imalat sektörünün büyümede kilit rol oynadığını gösteriyor. Özellikle akıllı üretim sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte, işletmelerde üretim maliyetlerinde %25’e varan azalma ve enerji tüketiminde %30’a varan tasarruf sağlandığı tespit edildi.
Teknolojik İnovasyon ve Nitelikli İş Gücü Vurgusu
Araştırmaya göre, dijital dönüşüm ve ileri otomasyon sistemleri üretim süreçlerini dönüştürürken, nitelikli iş gücü ihtiyacını da artırıyor.
Bu bağlamda, makale mesleki eğitim ve dijital becerilerin geliştirilmesine yönelik politikaların stratejik önemine dikkat çekiyor.
Bu çalışma özellikle şu tespitiyle öne çıkıyor:
“Endüstri 4.0 sürecinde imalat mühendisliği yalnızca üretim kapasitesini değil, toplumsal refahı ve sürdürülebilir kalkınmayı da etkileyen stratejik bir güç haline gelmiştir.”
Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
Makale, çevre dostu üretim teknolojilerinin, enerji verimliliğinin artırılmasının ve döngüsel ekonomi prensiplerinin ekonomik büyümeyle paralel yürütülmesi gerektiğini vurguluyor.
Bu çerçevede, KOBİ’lerin dijitalleşme süreçlerinin desteklenmesi, AR-GE yatırımlarının artırılması ve üniversite-sanayi iş birliğinin güçlendirilmesi önerileri öne çıkıyor.
Sonuç: Endüstri 4.0 Türkiye’nin Gelecek Ekonomisini Şekillendiriyor
Araştırmanın sonuç bölümünde, imalat mühendisliğinin yalnızca üretimle sınırlı bir disiplin değil; aynı zamanda ekonomik büyümenin, istihdamın ve çevresel sürdürülebilirliğin kesişim noktasında yer aldığı vurgulanıyor.
Endüstri 4.0 teknolojilerinin stratejik politikalarla bütünleşmesi halinde, Türkiye’nin küresel rekabet gücünde kalıcı bir sıçrama yapabileceği belirtiliyor.
Kaynak: Çiçek, Ç., & Poyrazoğlu, O. (2025). İmalat Mühendisliğinin Ekonomik Büyüme ve Verimlilik Üzerindeki Rolü ve Endüstri 4.0 Perspektifi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 13(2), 788–797. https://doi.org/10.29109/gujsc.1610127
Haber Editörü: Hasan Mutlu
E-posta: bilgi@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32
YORUM YAP